با تغذیه صحیح، از آسیب به DNA جلوگیری کنید - وبلاگ دانشجو

به گزارش وبلاگ دانشجو، DNA به اسم دستورالعمل ژنتیکی رشد و بقای سلول های بدن، نقشی اصلی در حفظ سلامت ما ایفا نموده و هرگونه تغییر نامطلوب در آن ممکن است به اتفاقات ناگواری برای بدن بیانجامد. محققان کشور اهمیت تغذیه مناسب را در حفظ توازن و کارکرد صحیح این ماده ژنتیکی مورد مطالعه قرار داده اند.

به گزارش وبلاگ دانشجو، حیات کاملاً به ظرفیت سلول ها برای استفاده از انرژی و مولکول های محیط برای عملکرد سلولی و تولیدمثل بستگی دارد. موجودات چند سلولی، ازجمله انسان، انرژی و مواد مغذی ضروری را از غذاها به دست می آورند. بعضی از این مواد مغذی ضروری برای سنتز DNA، حفظ ساختار طبیعی کروموزوم، ترمیم آسیب DNA ناشی از کمبود مواد مغذی و یا محیطی و بعلاوه برای کنترل بیان ژن از طریق مکانیسم های اپی ژنتیکی مورد احتیاج هستند. ژنومی که موجودات به ارث می برند نحوه پردازش مواد مغذی را از طریق آن ها معین می نماید. این اثرات از طریق علمی به نام نوتریژنتیک مورد مطالعه قرار می گیرد.

بنا بر گفته متخصصان، علم مورد اشاره فوق، بر شناسایی و درک اثر تغییر شکل ژنوم و اپی ژنوم در جذب و متابولیسم ریزمغذی ها و بعلاوه اثرات رژیم غذایی بر سلامت متمرکز است. از سوی دیگر، رژیم غذایی، خود بر ژنوم موجود تأثیر می گذارد. به طور کلی فاکتورهای تغذیه ای زیادی بر بیان ژن تأثیر می گذارند که مطالعه دقیق آن ها می تواند در نقش واضح و قابل توجهی در سلامت انسان ایفا نماید.

در یک مطالعه علمی پژوهشی که از طریق متخصصانی از دانشگاه شهید باهنر کرمان و دانشگاه آزاد اسلامی رفسنجان اجرا شده، این موضوع مورد توجه قرار گرفته است. در این مطالعه، محققان نقش تغذیه در بیان ژن، همانندسازی DNA، جلوگیری از آسیب DNA و ترمیم DNA را با مرور منابع پژوهشی در پایگاه های اطلاعاتی معتبر Scopus، SID، IranDoc، PubMed، Google Scholar، Web of Science و IranMedex آنالیز نموده اند.

نتیجه آنالیز های این مطالعه نشان داد که ادغام یافته های حاصل از فناوری های متنوع، درنهایت به درک جامع و گسترده ای از سیستم کنترل بیان ژن و روابط رژیم غذایی-ژن-سلامت در علم تغذیه مدرن یاری می نماید.

به گفته محمدرضا محمدآبادی، محقق بخش علوم دامی دانشکده کشاورزی دانشگاه شهید باهنر کرمان و همکارش، تنظیم بیان ژن برای حیات و سلامت لازم است و به عوامل درون زا و رژیم غذایی و سایر عوامل محیطی که در سطوح مختلف و با مکانیسم های متعدد عمل می نمایند حساس است. درواقع، پیوندهای مهم و نزدیکی بین رژیم غذایی و تغذیه، شرایط متابولیک، مسیرهای سیگنال دهی و تنظیم ژن وجود دارد.

آن ها اشاره می نمایند: تغییرات ناشی از رژیم غذایی یا عوامل دیگر در اشغال محل اتصال فاکتورهای نسخه برداری، ویژگی های کروماتین، الگوهای جهانی تباهی رونویسی و پروفایل ترجمه هم امروزه می توانند در سطح ژنوم مورد مطالعه قرار گیرند.

بر اساس یافته های این تحقیق، شواهد زیادی وجود دارد که تعداد زیادی از ریزمغذی ها، ازجمله ویتامین ها و مواد معدنی به اسم عوامل یاریی آنزیم ها یا به اسم بخشی از ساختار پروتئین ها، درترمیم DNA، جلوگیری از آسیب اکسیداتیو به DNA و بعلاوه نگهداری و متیلاسیون DNA مورد احتیاج هستند.

محمدآبادی و همکارش می گویند: نقش ریزمغذی ها در حفظ ثبات ژنوم به طور گسترده ای آنالیز شده است. بسیاری از ریزمغذی ها در فرآیندهای مختلف پایداری ژنوم درگیر هستند. بعلاوه مکانیسم های مختلفی وجود دارند که از طریق آن ها کمبود مواد ریزمغذی می تواند باعث آسیب به DNA، تسریع پیر شدن و ناپایداری کروموزومی گردد.

این یافته ها که به صورت یک مقاله علمی پژوهشی در فصل نامه بیوتکنولوژی کشاورزی متعلق به دانشگاه شهید باهنر کرمان و انجمن بیوتکنولوژی ایران منتشر شده اند، دید واضحی را از احتیاج بدن به ترکیب متعادلی از مواد غذایی به منظور سالم ماندن DNA ارائه می دهند و می توانند در برنامه ریزی های مربوطه مورد استفاده قرار گیرند.